Cataract of staar is een vertroebeling van de ooglens die het scherp zien vermindert. Als de ooglens troebel is treedt er lichtverstrooiing op in uw oog. Hierdoor lijken voorwerpen en landschappen waziger en grauwer van kleur. Meestal komt cataract voor aan beide ogen, maar de snelheid van evolutie kan verschillen van oog tot oog. Het probleem kan niet langer met een bril opgelost worden en een chirurgische ingreep is noodzakelijk.

De snelheid waarmee de ziekte zich ontwikkelt is sterk wisselend. Eens u cataract hebt, kan de aandoening snel toenemen over verloop van enkele maanden, of net traag evolueren over meerdere jaren. Als u cataract niet behandelt, zal de ziekte uiteindelijk leiden tot blindheid.

Cataract: symptomen

Deze symptomen komen vaak voor bij patiënten met staar:

• Wazig zien, eerst van ver, nadien van dichtbij.
• Voorwerpen zijn minder goed afgelijnd.
• Dubbelzien met 1 oog.
• Minder goed details kunnen onderscheiden bij schemerlicht.
• Lichtschuwheid, hoewel er doorgaans meer licht nodig is om te kunnen lezen.

Cataract: oorzaken

De meest voorkomende oorzaak van cataract zijn leeftijdsgebonden veranderingen van de lens. Cataract ontstaat ook door verworven of aangeboren stofwisselingsstoornissen zoals suikerziekte, na ontsteking of verwonding en na een chemisch of fysiek trauma. Deze oogziekte kan op elke leeftijd voorkomen. Cataract treft het vaakst mensen boven de 55 jaar, omdat het deel uitmaakt van het normale verouderingsproces. Maar er zijn ook andere oorzaken van staar:

• ongeval aan het oog
• algemene ziekte zoals diabetes of nierziekten
• medicatie zoals cortisone
• erfelijke factoren (zeldzaam)

Cataract: behandeling

Cataract kan met een operatie verholpen worden. De troebele ooglens wordt vervangen door een heldere kunstlens. De operatie in het operatiekwartier mét voorbereiding en nabehandeling duurt ongeveer 30 tot 45 minuten. 

Hoe verloopt een cataractoperatie?

Als dagelijkse bezigheden zoals met de auto rijden, lezen of tv-kijken moeilijk worden vanwege cataract, dan raadt de oftalmoloog u een cataractoperatie aan. Na de operatie is er in bijna alle gevallen een duidelijke verbetering van de gezichtsscherpte en bovendien is het resultaat meestal blijvend.

Met de techniek, zogenaamd phaco-emulsificatie, wordt de lens totkleine druppels verbrijzeld met ultrasone trillingen. Na het opzuigen van de lens, blijft nog enkel het lenszakje over. Dit zakje zal de nieuwe lens positioneren.

Er zijn verschillende technieken voor het bevestigen van de lens. De oogarts bespreekt met u de meest geschikte techniek. De kunstlens kan in het kapselzakje geplaatst worden. Een nieuwere techniek doet het omgekeerde: het kapselzakje wordt in de lens geschoven. Het voordeel daarvan is dat de aandoening niet terugkeert na verloop van tijd.

De sterkte van de kunstlens kan uitgerekend worden voor een optimaal zicht van nabij, ver of intermediair. Zo nodig wordt uw bril gecorrigeerd ongeveer vijf weken na de operatie. Kunstlenzen die het zicht zowel ver als dichtbij verbeteren hebben een aantal voor- en nadelen die u uitvoerig met uw oogarts moet bespreken.

Een overmatige kromming van het hoornvlies in één as (regelmatig astigmatisme) kan in het oog gecorrigeerd worden met een ‘torische lens’. Dit zal uw oogarts, indien van toepassing, uitvoerig met u bespreken.

Specifieke informatie over 'bag-in-the-lens, een nieuwe techniek voor de behandeling van secundair cataract, leest u in deze (Engelstalige) brochure.

Surf ook naar de (Engelstalige) website over 'bag-in-the-lens'.

Hoe verloopt het herstel na een cataractoperatie?

U krijgt een oogschelp: een hard, plastic kapje om te beletten dat u in uw oog wrijft. Dit draagt u ’s nachts of terwijl u rust de eerste week na de ingreep.

Vanaf de tweede dag na de operatie mag u al lezen, tv kijken en huishoudelijk werk doen. Zware fysieke inspanningen zoals tillen van zware gewichten en hevig persen vermijdt u het beste gedurende 1 maand.

De genezing duurt gemiddeld 4 weken. U moet ook uw bril laten aanpassen aan uw nieuwe zicht.

U krijgt oogdruppels om het oog optimaal te laten genezen. Ook thuis moet u blijven druppelen tot een viertal weken na de operatie. De druppels krijgt u mee naar huis met een bijkomend voorschrift voor als u een reserveflesje nodig hebt.

Contacteer de raadpleging oogheelkunde (03 821 51 72) indien:

• u pijn voelt aan het geopereerde oog
• uw geopereerde oog roder wordt
• uw zicht merkbaar slechter is dan toen u het ziekenhuis verliet

Bekijk de film over hoe u uw oog verzorgt na een cataractoperatie: