Aneurysma
Een aneurysma is een vaatafwijking die overal in het lichaam kan voorkomen in de bloedvaten. In de hersenen kunnen deze bloedvatuitstulpingen een verhoogd risico op een hersenbloeding geven als deze zwakke plek van het bloedvat barst.
Wat is een aneurysma?
Een aneurysma is een zwakke plek in een bloedvatwand die aanleiding geeft tot een uitstulping in het bloedvat. Meestal is deze zwakke plek aangeboren en groeit ze na verloop van tijd uit tot een bloedvatuitstulping (aneurysma). Bij een hersenaneurysma gaat het om eerder zakvormige uitstulpingen (blaasjes) gelegen op de splitsing van bloedvaten terwijl het bij een aneurysma van de buikslagader (of aorta) vaak een uitzetting of verwijding van het bloedvat zelf is.
De uitstulpingen in de hersenen geven een verhoogd risico op hersenbloeding als deze zwakke plek barst. De klachten kunnen dan divers zijn: plotse hevige hoofdpijn met misselijkheid en braken tot zelfs overlijden. Het aneurysma kan ook zo groot worden dat er druk ontstaat op nabij gelegen hersen- of zenuwweefsel met neurologische klachten tot gevolg (bijvoorbeeld spraakproblemen, dubbel zien, verlammingen…).
Een hersenaneurysma kan op elke leeftijd voorkomen, zowel bij mannen als bij vrouwen. Men gaat ervan uit dat een aneurysma geleidelijk groeit. Een aneurysma is over het algemeen slechts enkele millimeter groot. Meestal wordt een hersenaneurysma ontdekt omdat de patiënt een hersenbloeding krijgt. Vooral bij vrouwen van 40 tot 60 jaar oud zien we dit type hersenbloeding, ook subarchnoïdale bloeding (SAB) genoemd. De bloeding zit dan niet alleen op de plaats van het aneurysma, maar verspreidt zich in het hoofd rond de hersenen en naar de nek. Deze bloeding is zeer ernstig met een hoge sterfte en invaliditeit als gevolg. Bij de mensen die de bloeding overleven en naar het ziekenhuis worden gebracht, moet de oorzaak van de bloeding (het aneurysma) snel behandeld worden omdat de kans op een 2e bloeding uit het aneurysma de eerste periode erg hoog is en meestal fatale gevolgen kent.
Soms wordt een hersenaneurysma bij toeval op een scanner ontdekt. In dat geval zal een afweging gemaakt worden door ons team of dit aneurysma behandeld moet worden of dat een opvolging is aangewezen.
Hoe wordt de diagnose aneurysma gesteld?
De diagnose van een subarchnoïdale hersenbloeding wordt gesteld met behulp van een CT-scan. Vervolgens wordt met een angiografie (bloedvatonderzoek) het aneurysma opgespoord.
Hoe verloopt de behandeling van een aneurysma?
De behandeling van een gebloed hersenaneurysma bestaat uit de afsluiting ervan zodat het bloedvat niet meer kan bloeden. Deze afsluiting gebeurt onder algemene narcose door middel van een operatie. In de meeste gevallen is er een afsluiting met endovasculaire embolisatie. De neuroradioloog zal dan zorgen dan dat het aneurysma met een katheter vanuit het bloedvat zelf wordt opgevuld met speciaal ontwikkelde coils (veertjes/spiraaltjes), ook wel coiling genoemd. Soms moet ook een stent geplaatst worden. Dit is een buisje met mazen dat zorgt voor een versteviging van de bloedvatwand, de opening ('nek') van het aneurysma verkleint en de ingebrachte coils op hun plaats houdt.
Als een endovasculaire behandeling niet mogelijk is, kan het aneurysma met een klassieke schedeloperatie onder narcose worden uitgeschakeld. In dat geval gaat de neurochirurg door een beperkte schedelopening in het bot van buitenaf naar het aneurysma en wordt het aneurysma afgesloten door een clip (soort kleine wasknijper) te plaatsen op de overgang van het aneurysma naar het normale bloedvat.
Ontdek een meer gedetailleerde beschrijving van de verschillende behandelingen:
