Een vertrouwenspersoon en/of vertegenwoordiger aanduiden

Een vertrouwenspersoon en/of vertegenwoordiger aanduiden

Bij een ziekenhuisopname of ernstige ziekte kan het belangrijk zijn dat u een vertrouwenspersoon of vertegenwoordiger aanduidt.

Vertrouwenspersoon

De vertrouwenspersoon staat u bij en komt mee op voor uw rechten als patiënt. Hij heeft recht op informatie over uw gezondheidstoestand, ook als u er zelf niet bij bent.

U bepaalt zelf wie uw vertrouwenspersoon is en kunt dat gewoon mondeling laten weten. Het kan gaan om uw partner of een familielid, maar ook om een vriend of een andere persoon. Een schriftelijke verklaring kan nuttig zijn als er twijfel zou kunnen rijzen bij de ziekenhuismedewerkers. U stelt dan een document op dat u ondertekent en dateert.

De Federale Commissie Patiëntenrechten voorziet in een officieel document waarin u een vertrouwenspersoon kan aanduiden en eveneens in bijkomend advies.

Vertrouwenspersoon in het kader van euthanasie bij een onomkeerbare coma

In de euthanasiewet is er ook sprake van een vertrouwenspersoon. De vertrouwenspersoon moet de behandelende arts op de hoogte brengen van de wil van de patiënt als die zich in een toestand bevindt waarin de wilsverklaring voor euthanasie bij onomkeerbare coma van toepassing zou kunnen zijn.

Vertegenwoordiger

De vertegenwoordiger oefent uw rechten uit als u daar zelf niet (meer) toe in staat bent. In die zin heeft hij een grotere bevoegdheid dan de vertrouwenspersoon, die de patiënt alleen bijstaat.

Bedoeling is dat uw vertegenwoordiger in uw naam optreedt. Hij zegt niet wat hij zelf het beste voor u vindt, maar wat u zou hebben gewenst. Hij heeft daar met u over gepraat. Hij kan geen euthanasieverklaring opstellen of een bestaande verklaring herroepen.

De rol van vertegenwoordiger is niet gemakkelijk en kan emotioneel zwaar zijn. Bovendien moet de persoon in kwestie mondig genoeg zijn om uw wil duidelijk over te brengen. Daarom is het belangrijk dat u vooraf stilstaat bij wie uw vertegenwoordiger is. Als u geen wettelijke vertegenwoordiger hebt of als u er bijvoorbeeld geen goede band mee hebt, kunt u ook overwegen om iemand anders aan te duiden.

Aangeduide vertegenwoordiger

Als u zelf een vertegenwoordiger benoemt, behartigt die uw belangen als u dat zelf niet meer zou kunnen. U duidt uw vertegenwoordiger aan met behulp van een gedateerde schriftelijke verklaring (een mandaat) die zowel u als de vertegenwoordiger ondertekenen. De arts zal het in het patiëntendossier opnemen. U kunt het mandaat altijd herroepen, opnieuw met een gedateerde en ondertekende schriftelijke verklaring.

De Federale Commissie Patiëntenrechten voorziet in een officieel document waarin u een vertegenwoordiger kan aanduiden.

Wettelijke vertegenwoordiger

Als u geen vertegenwoordiger hebt aangeduid, worden uw rechten in vervangende orde uitgeoefend door:

  • uw samenwonende echtgenoot of feitelijke of wettelijke partner
  • een meerderjarig kind
  • een ouder
  • een meerderjarige broer of zus 
     

Die persoon is dan de wettelijke vertegenwoordiger. Als er keuzes moeten worden gemaakt, gaat de arts bij hem te rade.

Als verschillende vertegenwoordigers, bijvoorbeeld uw kinderen, het niet eens zijn of als er geen vertegenwoordiger is, behartigt de arts uw belangen in overleg met het multidisciplinair team. In bepaalde situaties wordt er een bewindvoerder aangesteld.

 

Laatst aangepast: 20 juni 2023
Auteur(s):