Om allerlei redenen kunnen vragen rond het levenseinde opeens belangrijk worden. Wie neemt er beslissingen in uw plaats als u dat zelf niet meer kunt? Hoe kunt u voorkomen dat u aan het eind van uw leven behandelingen krijgt die u niet wenst? Ook rond euthanasie bestaan heel wat vragen.

Lees hier wat uw mogelijkheden en rechten zijn rond het levenseinde, en waarom het belangrijk is daar vooraf bij stil te staan.

Hebt u na het lezen nog vragen, aarzel dan niet om een arts, verpleegkundige of onze dienst patiëntenbegeleiding aan te spreken.

Voorafgaande zorgplanning

We moedigen u aan om tijdig na te denken over uw wensen rond uw levenseinde. Er bestaan in België 5 verschillende wilsverklaringen die u voorafgaand kan opstellen. Op deze manier kunnen artsen en zorgverleners later met uw wil rekening houden, wanneer u zich niet langer zelf kan uitdrukken. 

Lees hier meer over voorafgaande zorgplanning en wilsverklaringen. 

Een vertrouwenspersoon en/of vertegenwoordiger aanduiden

Bij een ziekenhuisopname of ernstige ziekte kan het belangrijk zijn dat u een vertrouwenspersoon of vertegenwoordiger aanduidt. Een vertrouwenspersoon staat u bij en komt mee op voor uw rechten als patiënt. Een vertegenwoordiger oefent uw rechten uit als u daar zelf niet (meer) toe in staat bent.

Lees hier meer over het aanduiden van een vertrouwenspersoon en/of vertegenwoordiger. 

Euthanasie

België heeft sinds september 2002 een wet op euthanasie. Dankzij deze euthanasiewet kunnen patiënten in bepaalde omstandigheden aan hun behandelend arts vragen om hun leven te beëindigen. Sinds februari 2014 kunnen ook minderjarigen in bepaalde omstandigheden euthanasie aanvragen.

Lees hier meer over euthanasie (en de voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie).

Lichaamsafstand

Als de geneeskunde en het wetenschappelijk onderzoek vandaag staan waar ze staan, dan is dit onder meer te danken aan het feit dat sommige mensen er bewust voor kiezen om na hun overlijden hun lichaam ter beschikking te stellen voor het onderwijs en wetenschappelijk onderzoek. Ook als u dat wilt, kan u uw lichaam, na uw overlijden, ter beschikking stellen van de wetenschap. 

Lees hier meer over lichaamsschenking aan de wetenschap. 

Weigeren van behandeling

Als patiënt kan u om allerlei redenen een onderzoek, behandeling of andere medische tussenkomst weigeren. Dat kan bijvoorbeeld uit geloofsovertuiging of om persoonlijke redenen. De arts respecteert uw keuze en probeert alternatieven voor te stellen. Met een negatieve wilsverklaring kan u ook op voorhand laten vastleggen welke onderzoeken of behandelingen u niet meer wenst wanneer uop dat moment zelf de beslissing meer zou kunnen nemen als gevolg van wilsonbekwaamheid.

Lees hier meer over het weigeren van behandeling en de negatieve wilsverklaring. 

Orgaandonatie

Wettelijk is elke Belg orgaan- en weefseldonor bij zijn overlijden, tenzij u zich daar uitdrukkelijk tegen verzet heeft. Toch blijven de wachtlijsten lang en sterven er elk jaar gemiddeld honderd patiënten terwijl ze op de wachtlijst staan. Daarom vragen we u om even stil te staan bij orgaandonatie en u vooraf uitdrukkelijk als orgaan- en weefseldonor te laten registreren. 

Lees hier meer over orgaandonatie en de verklaring voor orgaan-, weefsel- en celdonatie. 

Wijze van teraardebestelling

U kunt zelf bepalen wat er met uw lichaam gebeurt na uw overlijden. Die keuze kunt u laten vastleggen in de Wilsbeschikking teraardebestelling. 

Lees hier meer over de wilsbeschikking teraardebestelling. 

Autopsie

Soms is een autopsie of postmortaal onderzoek nuttig of nodig. Als de doodsoorzaak onbekend is bijvoorbeeld, of als er vermoedens zijn dat het om een onnatuurlijke dood gaat. Elke patiënt of nabestaande heeft het recht zich tegen een postmortaal onderzoek te verzetten. 

Lees hier meer over autopsie en uw recht om verzet aan te tekenen.