Diabetes
Diabetes is een van de vaakst voorkomende chronische aandoeningen. De ziekte wordt gekenmerkt door een verhoging van de bloedsuikerwaarden.
Variant Volwassenen/Kinderen
Wat is diabetes?
Diabetes mellitus is een van de vaakst voorkomende chronische aandoeningen. Ze komt voor bij circa 7% van de Belgische bevolking en wordt gekenmerkt door een verhoogde bloedsuikerspiegel (hyperglycemie).
Soorten
Type 1 diabetes
- Type 1 diabetes mellitus komt voor bij ongeveer 40.000 mensen in België en maakt circa 10% uit van alle vormen van diabetes.
- Type 1 diabetes ontstaat wanneer de alvleesklier te weinig insuline aanmaakt (>75% van het aantal insuline-producerende β-cellen zijn afgebroken waardoor een absoluut tekort aan insuline ontstaat).
- Deze vorm treedt meestal op jonge leeftijd op, voor de leeftijd van 40 jaar.
- De symptomen zijn ernstig en snel progressief: veel drinken, veel plassen, vermagering.
Type 2 diabetes
- Type 2 diabetes komt voor bij circa 700.000 mensen en maakt circa 85-90% uit van alle vormen van diabetes.
- Bij type 2 diabetes reageert het lichaam onvoldoende op de werking van insuline door insulineresistentie. Er wordt ook te weinig insuline geproduceerd door de alvleesklier om de hogere behoefte aan insuline op te vangen.
- Het risico op het ontwikkelen van type 2 diabetes hangt nauw samen met de levensstijl en met erfelijke factoren. Vooral abdominale obesitas en gebrek aan lichaamsbeweging zijn uitlokkende factoren.
- Het voorkomen van de ziekte neemt toe met de leeftijd. Meestal komt type 2 diabetes pas voor na het 40ste levensjaar.
Zwangerschapsdiabetes
- Deze specifieke vorm van diabetes ontstaat tijdens de tweede helft van de zwangerschap.
- Later gaat dit gepaard met een verhoogd risico op type 2 diabetes
Diabetes als gevolg van andere factoren
- medicatie (cortisone)
- andere ziekten (o.a. mucoviscidose)
- pancreatitis
Oorzaken
Diabetes kan twee oorzaken hebben (al dan niet gecombineerd):
- de pancreas of alvleesklier maakt onvoldoende insuline aan waardoor er een tekort ontstaat
- het lichaam reageert onvoldoende op de werking van insuline (insulineresistentie)
In beide gevallen kunnen de cellen onvoldoende suiker (glucose) opnemen, waardoor deze zich ophoopt in het bloed en er een verhoogde bloedsuikerspiegel ontstaat (hyperglycemie).
Naast een verhoging van de glycemie wordt bij diabetes ook vaak een verhoging van de bloedvetten en de bloeddruk vastgesteld. Daardoor neemt ook het risico op hart- en vaatlijden en aantasting van ogen en nieren toe.
Symptomen
Tekenen die de ontwikkeling van diabetes doen vermoeden:
- dorstgevoel
- veel drinken
- veel plassen (ook ’s nachts)
- vermoeidheid
- gewichtsverlies zonder verklaarbare reden
- frequente ontstekingen, infecties
- verslechterd zicht
Bij bovenstaande symptomen consulteer je best jouw arts over diabetes.
Extra diensten voor de behandeling en opvolging van diabetespatiënten
- conventie en uitgebreid educatieteam
- insulinepomptherapie
- continue subcutane glucosemonitoring
- diabetesvoetliniek
Voor de opvolging van diabetes kom je 3 keer per maand naar controleraadpleging in het UZA.
In de voetkliniek worden voetproblemen bij diabetes multidisciplinair bekeken, preventief aangepakt en zo nodig behandeld.
De behandeling van diabetes is complex. Ze moet individueel aangepast worden en is dus voor iedereen verschillend.- Tijdens deze jaarlijkse check-up worden een aantal onderzoeken uitgevoerd waarbij eventuele verwikkelingen van diabetes worden nagekeken en onderzocht.
Psychologische zorg bij diabetes
Patiënten kunnen rekenen op gespecialiseerde psychologische zorg bij diabetes. Psychologen richten zich op hulpvragen die voortkomen uit de psychologische druk van diabetes, zoals aanpassingsmoeilijkheden, moeilijkheden met aanvaarding, stress, angstklachten en depressieve symptomen. De behandeling omvat ook ondersteuning bij problemen met therapietrouw, levensstijlaanpassingen en persoonlijkheidsaspecten zoals extreem perfectionisme. Psychologen bieden ondersteuning aan zowel gehospitaliseerde als ambulante patiënten.
Conventies
In het UZA zijn er verschillende conventies voor diabetes. Een conventie is een contract met het RIZIV waarbij een aantal prestaties en/of behandelingen, buiten de nomenclatuur om, terugbetaald worden.
Voor wie?
- voor type 1- en type 2-diabetici die minimum 2 keer per dag insuline spuiten
- voor type 1-diabetespatiënten met een insulinepomp
- voor vrouwen met zwangerschapsdiabetes
Voorwaarden
- Je moet je jaarlijks laten onderzoeken om verwikkelingen op te sporen.
- Het centrum dat jouw behandelt, moet beschikken over een multidisciplinair team (artsen, educatoren, diëtisten, podologen, ...) en samenwerken met ondersteunende diensten zoals hartziekten, nierziekten en vaatheelkunde.
Klinische studies
Elk jaar nemen er in het UZA heel wat patiënten deel aan klinisch onderzoek via de dienst waar ze behandeld worden. Zij worden door hun arts gevraagd om hieraan eventueel deel te nemen. Soms zijn er echter ook studies waarvoor gezonde vrijwilligers gezocht worden.
‘Binnen dit en vijf jaar gaan we voor type 1 diabetespatiënten wellicht werken met een kunstmatige pancreas. Het is een klein insulinepompje gekoppeld aan een sensor, waardoor de hele dag door de juiste dosis insuline wordt toegediend. Ook bij die ontwikkeling spelen we in het UZA een voortrekkersrol.’
Prof. dr. Christophe De Block
Diabetes team
Het UZA biedt diabetespatiënten de allernieuwste technieken en behandelingen aan.
Je wordt opgevangen en behandeld door een uitgebreid gespecialiseerd team bestaande uit:
- diabetologen
- diabeteseducatoren
- diëtisten
- administratieve medewerkers
De opvolging gebeurt hoofdzakelijk via de raadpleging.
Onze dienst werkt ook nauw samen met het Belgisch Diabetes Register (http://www.bdronline.be/) en verricht veel diabetesonderzoek. Zo kan je mogelijk deelnemen aan klinische en wetenschappelijke studies.
