Waarvoor dient een tracheacanule?

Een tracheacanule is een buisje dat in bepaalde noodsituaties en bij vernauwing of afsluiting van de luchtpijp operatief via een gaatje in de hals in de luchtpijp wordt ingebracht (tracheotomie). Dergelijke ingreep wordt meestal acuut uitgevoerd  en is meestal tijdelijk. In sommige situaties (vooral bepaalde spier- en zenuwaandoeningen, zoals de ziekte van Duchenne of ALS) kan er echter ook bewust voor een tracheacanule gekozen worden als alternatief voor een masker met CPAP en vooral BiPAP. Door de plaatsing van een tracheacanule wordt een vrije luchtweg, en daardoor een onbelemmerde ademhaling, gegarandeerd. De patiënt kan terug makkelijker ademen of –zo nodig- via de canule beademd worden.  

Een vernauwing in de luchtpijp kan ontstaan door:

• zwelling bij een allergische reactie
• zwelling van ontstoken weefsel
• zwelling na operatief ingrijpen in hoofd/halsgebied
• zwelling of schade na trauma
• verlamming van één of beide stembanden
• obstructie door corpus alienum (vreemd voorwerp)
• obstructie door vorming van littekenweefsel in de luchtpijp (tgv beademing via een tracheacanule met balonnetje rond om de canule ter plaatse te houden)
• (voorlopig-) inoperatieve tumor ter plaatse
• langdurige beademing via tracheacanule

Hoe werkt het?  

De tracheacanule bestaat meestal uit twee delen: de buitencanule die in de luchtpijp aanwezig blijft en de binnencanule die daar precies in past en regelmatig verwijderd en schoongemaakt moet worden. De buitencanule bevat al dan niet een ballonnetje dat in bepaalde omstandigheden (veelvuldig verslikken, ineffectieve beademing zonder ballon)  opgeblazen kan/moet worden.

Dankzij de tracheacanule kan de patiënt makkelijker ademen, eventueel met ademhalingsondersteunende therapie, zoals BiPAP. Ook intrapulmonale percussieventilatie en de hoestmachine kunnen op de tracheacanule worden toegepast. Ten slotte kan er via de tracheacanule met behulp van een aspirator slijm uit de luchtwegen worden weggezogen.

Naar huis met een tracheacanule: wat nu?

Vaak is een tracheostoma tijdelijk en wordt de tracheacanule al voor ontslag terug verwijderd. Enkel als u zelf de hele verzorging kunt doen of de thuisverpleging geregeld is, kunt u met een tracheacanule uit het ziekenhuis worden ontslagen en thuis aan de slag gaan.

De ventilatiedeskundige bestelt de hulpmiddelen (canules, aspiratiemateriaal, metalinne compressen en een beademingsballon) voor een blijvende tracheotomie nog voor uw ontslag. In de thuissituatie kunt u deze bestellen bij de conventie thuisbeademing via mail of via een van de telefoonnummers die u bij ontslag mee krijgt.

De conventie voorziet de nodige scholing voor de thuisverpleger en/of de kinesitherapeut die u bij de canulezorg en eventuele beademing begeleiden.

Wat zijn mogelijke nevenwerkingen?

Een tracheacanule is een veel uitgevoerde manier om een veilige luchtweg te garanderen. Toch kunnen volgende complicaties mogelijk optreden vlak na de operatie of na langdurige therapie:

• Wondinfectie van de trachea-insteek
• Bloeding
• Stemverandering (heesheid door irritatie van de stembanden)
• Stemverlies door het opblazen van het ballonnetje rondom de canule waardoor er geen lucht meer langs de stembanden komt
• Granulatie (woekering van weefsel), stenose (vernauwing), malacie (slappe luchtpijp), subcutaan emfyseem (dit is lucht die zich ophoopt onder de huid)
• Fistel tussen de slokdarm en luchtpijp

Hoe verloopt de opvolging?

Na ontslag met een tracheacanule, komt u na een 6 – 8-tal weken terug op de raadpleging. Als alles vlot verloopt, komt u nadien meestal minimum 2x per jaar op controle bij de longarts. Indien uw arts het nodig acht, of als het voor u niet mogelijk is om op ambulante controle te komen, kan er desnoods door de conventie een huisbezoek uitgevoerd worden.

Hoeveel kost een behandeling met tracheacanule?

Het ziekenfonds komt tegemoet in de kosten van de behandeling. Hiervoor betaalt u geen persoonlijk aandeel (remgeld).

Voor de consultaties bij de arts betaalt u wel iedere keer een persoonlijk aandeel.

Uit de voorwaarden waaraan u moet beantwoorden, kan worden afgeleid dat in sommige gevallen een hospitalisatie nodig kan zijn om de vereiste onderzoeken te doen. Voor die hospitalisatie betaalt u de gebruikelijke kosten verbonden aan uw ziekenhuisverblijf.