Wat is een lumbaalpunctie?

Een lumbaalpunctie is een onderzoek waarbij de arts een kleine hoeveelheid vocht uit het ruggenmergkanaal afneemt. De arts prikt met een dunne naald in het midden van uw onderrug tussen twee ruggenwervels. Een lumbaalpunctie wordt ook een ruggenprik genoemd.

Het ruggenmergvocht (of liquor) kan informatie geven over ziekten van de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwwortels. Bij sommige ziekten verandert deze liquor van samenstelling.

Hoe verloopt een lumbaalpunctie?

Voorbereiding

Voor dit onderzoek moet u niet nuchter zijn: u mag dus vooraf eten en drinken. 

Meld het vooraf aan de dokter wanneer u antistollingsmedicatie gebruikt of wanneer u allergisch of overgevoelig bent voor pleisters.

Verloop van het onderzoek

• De hele procedure duurt ongeveer 15 minuten en vindt plaats op de dienst hematologie of in het hemato-oncologisch dagziekenhuis. 
• Een verpleegkundige zal u tijdens de punctie ondersteunen en begeleiden. U kunt steeds vragen stellen.
• Een lumbaalpunctie kan zowel zittend als in zijlig uitgevoerd worden.
• De arts bepaalt vervolgens de plaats van de prik en tekent deze af. Na het ontsmetten van de huid, prikt de arts met een dunne naald in uw rug en schuift deze langzaam op tussen de ruggenwervels. De prik door de huid voelt zoals bij het afnemen van bloed.
• Tijdens de punctie kan men per ongeluk een zenuw raken. U voelt dan een soort elektrische schok of pijnscheut in het been. Dit doet even pijn, maar is niet gevaarlijk. Meld dit aan de arts, zodat hij/zij de naald kan verplaatsen.
• U voelt niets wanneer de liquor wordt weggehaald.
• Soms dient de arts na het wegnemen van de liquor ook medicatie toe in het ruggenmergkanaal als onderdeel van uw behandeling.

Nazorg

• Na de punctie brengt de verpleegkundige een steriel verband aan op de insteekplaats en moet u 2 uur plat in bed blijven liggen.
• Als er ook medicatie werd toegediend, moet u eerst een half uur met het hoofd wat lager liggen en nadien 2 uur plat.
• Het verband wordt na 2 dagen verwijderd.
• Autorijden en fietsen worden afgeraden na dit onderzoek, door de kans op hoofdpijn of duizeligheid.

Resultaten

De resultaten worden besproken bij het volgend bezoek aan uw behandelend arts

De meeste resultaten komen binnen maximaal 1 week na de punctie. Bent u opgenomen in het ziekenhuis, dan vertelt uw behandelend arts u de resultaten van zodra deze beschikbaar zijn.

Wat zijn mogelijke complicaties?

Soms hebt u na de lumbaalpunctie last van hoofdpijn of duizeligheid. Dit is lastig, maar niet gevaarlijk. Bij aanhoudende hoofdpijn kunt u het beste enkele dagen plat op bed blijven liggen en paracetamol innemen. Neem contact op met uw arts wanneer deze hoofdpijn langer dan een week aanhoudt.