Intra-uteriene inseminatie (IUI)

Wat is IUI?

Bij intra-uteriene inseminatie (IUI) of kunstmatige inseminatie worden de meest zaadcellen uit het sperma geselecteerd en via een fijn buisje hoog in de baarmoeder gebracht. Daar zoeken ze verder hun weg naar de eicel(len).

IUI is een eenvoudige en pijnloze techniek, die slechts enkele minuten duurt, waarbij zowel sperma van de partner als donorsperma gebruikt kan worden. 

Als het om sperma van de partner gaat, is de reden voor de behandeling vaak verminderde zaadkwaliteit of een te laag aantal zaadcellen. Ook als uw baarmoederhalsslijm van minder goede kwaliteit is of als u antilichamen aanmaakt tegen sperma, kan de behandeling nodig zijn. Ten slotte wordt IUI soms ook toegepast als er geen verklaring is gevonden voor het uitblijven van een zwangerschap.

KID

Als er donorsperma wordt gebruikt, wordt er gesproken van KID, voluit kunstmatige inseminatie met donorsperma. Dat gebeurt als het sperma van de partner ontoereikend is of soms ook als hij drager is van een ernstige erfelijke ziekte. Ook alleenstaande vrouwen of lesbische koppels kunnen voor KID kiezen.

De behandeling kan gebeuren in een natuurlijke cyclus of met een hormoonkuur, die dan meestal vrij licht is. Bij een natuurlijke cyclus komt meestal maar één eicel tot rijping. Met een hormoonbehandeling kunnen er twee of zelfs meer eicellen rijpen.

Hoe verloopt IUI?

Verloop

Moment van de eisprong bepalen (cyclusmonitoring)

Met behulp van echografie volgen we de groei van het eiblaasje. Daarnaast nemen we regelmatig bloed af. Zo kunnen we precies voorspellen wanneer de eisprong plaatsvindt, zowel bij een natuurlijke cyclus als met hormoonstimulatie. Dit noemen we cyclusmonitoring.

U komt daarvoor een aantal keer naar het UZA. Indien u moet starten met stimulatie zien we u graag op de 2de dag van de cyclus om op de 3de dag de eerste medicatie te nemen. Indien u gevolgd wordt in een natuurlijke cyclus (zonder stimulerende producten) kan u een afspraak maken voor de 7de-, 8ste, of 9de dag. De eerste cyclusdag is degene waarop u voor het eerst helder bloedverlies hebt.

Cyclusmonitoring kan elke werkdag ’s morgens tussen 7.30 uur en 9.00 uur na telefonische afspraak en in het weekend om 8.30 uur, na telefonische afspraak. Normaal bellen we u in de namiddag op voor de resultaten. We maken dan nieuwe afspraken voor de volgende controles, een eventuele aanpassing van uw medicatie en de timing van de IUI.

Als de eisprong zich spontaan aankondigt, wordt de inseminatie de dag daarna gepland. Bij andere patiënten wordt een eenmalige inspuiting met Ovitrelle gegeven om de eisprong op te wekken. Dat gebeurt op de avond dat het eiblaasje 18 à 21 mm groot is. De inseminatie wordt dan twee dagen later uitgevoerd.

Productie spermastaal

Tenzij u voor KID kiest, zorgt uw partner op de dag van de inseminatie voor een spermastaal.

Aangezien het staal maximum een half uur op kamertemperatuur kan worden bewaard, gebeurt dat bij voorkeur in het UZA.

Het best hebt u twee tot zeven dagen vooraf geen betrekkingen.

  • Het is belangrijk om de urinebuis, waarlangs ook het sperma het lichaam verlaat, kiemvrij te maken. Drink daarom de uren voordien zo veel mogelijk, zodat uw blaas volledig gevuld is. Plas net voor u het spermastaal gaat produceren.
  • Was daarna de eikel en de opening van de urinebuis met water, zeep en een schoon washandje. Spoel af met veel water en droog u af met een schone handdoek. Zorg dat uw eikel daarna niet meer met uw kleding in aanraking komt om besmetting te voorkomen.
  • Produceer het zaadstaal volgens de instructies van de arts (bijvoorbeeld in een kweekvloeistof). Sluit het potje meteen goed af.
  • Vul het begeleidende informatieblad in en geef het staal af op het secretariaat fertiliteit, route 140.
  • Hebt u tijdens de behandeling last van jeuk, roodheid of andere klachten die op een infectie van de geslachtsorganen kunnen wijzen, bespreek dat dan met uw arts.
  • Spermastalen voor IUI zijn steeds op afspraak.

De inseminatie

Het (donor)spermastaal wordt in het labo voorbereid, wat ongeveer anderhalf uur in beslag neemt.

De eigenlijke inseminatie is te vergelijken met een gynaecologisch onderzoek. Het sperma wordt hoog in de baarmoeder ingebracht na het plaatsen van een speculum of eendenbek. De procedure is doorgaans pijnloos en duurt maar een vijftal minuten. Daarna mag u meteen naar huis.

Sommige vrouwen krijgen nadien last van krampen, licht bloedverlies of vaginale afscheiding.

Vijftien dagen na de Ovitrelle-inspuiting of spontane ovulatie kan u een urinaire zwangerschapstest doen.

Bij menstruatie kan u een afspraak maken voor een nieuwe poging. Na telefonische afspraak biedt u zich dan opnieuw aan.

Wat is de kans op succes?

Per cyclus is er een slaagkans van 10 à 15 procent, afhankelijk van de zaadkwaliteit. Vooraf wordt een welbepaald aantal inseminaties gepland. Het best maakt u al tijdens de laatste cyclus een afspraak met uw arts om het verdere beleid te bespreken.

Laatst aangepast: 04 maart 2022
Auteur(s): Team fertiliteit