De bijnier is een orgaan dat bovenop de nier ligt, zowel links als rechts achter in de rug.
De bijnier bestaat uit verschillende zones:
De verschillende zones produceren verschillende hormonen zoals:
Bij vergrote bijnieren, bij een goedaardig gezwel of bij bijnierkanker is het soms nodig de bijnier(en) weg te nemen.
De bijnieren kunnen aan beide kanten diffuus vergroten. De reden daarvoor wordt door de endocrinoloog nagegaan tijdens de oppuntstelling (link naar metabole ziekten). Soms is het nodig om beide bijnieren weg te nemen. Na de ingreep wordt de hormoonproductie vervangen door medicatie in tabletvorm.
Er kan in de bijnier een goedaardig gezwel ontstaan. Als dit gezwel bijvoorbeeld stresshormonen of cortisol produceert, veroorzaakt dit een reeks lichamelijke klachten. Dit kan een reden zijn om de bijnier weg te nemen. Gezwellen die na verloop van tijd groter dan 6 cm worden, houden ook een risico in om te ontaarden. Een operatie wordt dan aanbevolen. De ingreep gebeurt meestal via een kijkoperatie. Indien een gezwel stresshormonen produceert, spreekt men over een feochromocytoom. Om deze gezwellen dmv een kijkoperatie weg te kunnen nemen dient een hele voorbereiding met medicatie die de effecten van deze stresshormonen tegen gaat. Meestal zijn dit bloeddrukverlagende middelen en medicatie die de hartslag vertragen. Indien deze medicatie niet enige dagen voor de ingreep wordt ingenomen, kunnen er zich tijdens de ingreep levensbedreigende bloeddrukschommelingen voor doen.
Bij bijnierkanker vormt er zich in de bijnier een kwaadaardig gezwel. Ook dit is een reden tot operatieve verwijdering. Omdat de gezwellen vaak groot zijn, gebeurt de ingreep meestal via een grotere insnede in de buik. Vaak wordt ook de nier aan dezelfde kant verwijderd omdat er rond de nierbloedvaten in de lymfeklieren uitzaaiingen kunnen ontstaan.
Een laparoscopische bijnierresectie is een kijkoperatie waarbij de bijnier verwijderd wordt.