Bepaling van het basaalmetabolisme

Wat is het basaalmetabolisme?

Het basaalmetabolisme (basal metabolic rate, BMR) is de stofwisseling die nodig is om de minimale hoeveelheid energie te leveren die noodzakelijk is voor de basale levensprocessen. Onder deze levensprocessen vallen onder andere ademen, groei en herstel van weefsel,  de spijsvertering en de hartslag. Het basaalmetabolisme hangt af van het lichaamsgewicht, de leeftijd en het geslacht.

De energie die men dagelijks verbruikt is de energie voor het basaal metabolisme en de energie voor de activiteit (dagelijkse activiteit +sport).

Wanneer het lichaamsgewicht stabiel blijft, neemt men net evenveel energie op uit de voeding als dat er dagelijks verbrand wordt. Wanneer u wilt vermageren, kan dit door minder te eten (minder energie opname) of door uw energieverbruik te verhogen.

Bij dit onderzoek gaan we na of er afwijkingen zijn bij het basaalmetabolisme.

Waarom wordt dit onderzoek uitgevoerd?

Wanneer er problemen vermoed worden in de lichaamsverbranding wordt het basaalmetabolisme gemeten. Deze stoornissen kunnen aan de basis liggen van overgewicht of ondergewicht.

Wat zijn de oorzaken van stoornissen in het basaalmetabolisme?

Stoornissen in het basaalmetabolisme kunnen:

  • erfelijk zijn
  • het gevolg zijn van voedingsstoornissen
  • het gevolg zijn van het gebruik van bepaalde geneesmiddelen
  • het gevolg zijn van hormonale afwijkingen

Hoe verloopt het onderzoek?

De meting van het basaal metabolisme gebeurt via een opname van één nacht.

De intensiteit van het basaal metabolisme kan gemeten worden door te meten hoeveel zuurstof u in rust verbruikt. Deze meting gebeurt met een speciaal daartoe ontwikkeld toestel dat de opgenomen zuurstof en uitgestoten koolstof meet.  

  • U ligt op een bed en kunt rustig ademen.
  • Er wordt een doorzichtige plastic kap over uw hoofd wordt geplaatst.
  • De buitenlucht wordt aan de bovenkant in de kap gezogen en aan de onderzijde wordt de uitgeademde lucht opgevangen en geanalyseerd.
  • Een stabiele meting duurt ongeveer 30 minuten.

Door de bepaling van de hoeveelheid lucht die door de kap vloeit en door de meting van de zuurstof en koolstofconcentraties van de in- en uitgaande lucht, kan het energiegebruik in rust worden berekend.

De meting vindt plaats in nuchtere toestand.

Omdat lichaamsbeweging, maar ook bijvoorbeeld de omgevingstemperatuur een invloed hebben op het basaalmetabolisme, gebeurt de meting na een nachtrust in een kamer met constante en neutrale temperatuur (21-25 °C) .

De resultaten

De gemeten energiebehoefte is een deel van de totale energiebehoefte. Er dient een inschatting gemaakt te worden van de lichamelijke activiteit en de eventuele abnormale energieverliezen.

Aan de hand van het basaal metabolisme kan nauwkeuriger aangegeven worden welke maatregelen noodzakelijk zijn om gewichtsverlies of gewichtstoename te bereiken.

De resultaten worden besproken op een controleraadpleging en daarna doorgestuurd naar de huisarts.

In overleg wordt een verder therapieplan opgesteld, met bijvoorbeeld dieetbegeleiding of bariatrische heelkunde.

Laatst aangepast: 18 november 2021