Wat zijn asafwijkingen van de wervelzuil ?

Wanneer u de normale wervelzuil voorachterwaarts bekijkt, vormt deze een rechte lijn die loopt van het hoofd naar het midden van het bekken.

Vanuit een zijdelings perspectief heeft een wervelzuil normale krommingen: ter hoogte van de hals is er een uitholling (lordose), ter hoogte van de borstkas is er bolle vorm (kyfose) en ter hoogte van de onderrug is er opnieuw een uitholling (lordose). Een asafwijking van de wervelzuil wordt gekenmerkt door een fout in de drie vlakken van de ruimte: het voorachterwaartse vlak, het zijdelingse vlak en het horizontale vlak. De asafwijkingen die het vaakst voorkomen zijn scoliose en hyperkyfose (vb. ziekte van Scheuermann).

Scoliose: verschillende types

Er is een onderscheid tussen een functionele scoliose (scoliose waarvan de afwijking corrigeerbaar is, zoals scoliose door een slechte houding of een verschil in beenlengte) en een structurele scoliose (scoliose waarbij de misvorming niet helemaal corrigeerbaar is).

 Binnen de groep van functionele scoliose kan men een onderscheid maken tussen oa. congenitale, neuromusculaire en idiopathische scoliose. Deze laatste groep komt het vaakst voor.

Een congenitale scoliose is aanwezig van bij de geboorte en ontstaat door een foute anatomische vorming van de wervel(s). Een neuromusculaire scoliose kadert binnen een meer uitgebreide neurologische aandoening, met afwijkingen ter hoogte van de hersenen, het ruggenmerg, de zenuwen en/of de spieren. Een idiopathische scoliose is een scoliose waarvan we de oorzaak tot nog toe niet volledig begrijpen: artsen nemen aan dat verschillende factoren samen aanleiding geven tot het ontstaan van deze vorm. Idiopatische scoliose komt vaker voor bij meisjes.

Scoliose: symptomen

• asafwijking van de wervelzuil
• asymmetrie ter hoogte van de schoudergordel
• aanwezigheid van een “bult” ( gibbus)

Scoliose: onderzoek

 Wanneer de arts vermoedt dat u scoliose hebt, zal hij u aanraden om een röntgenopname te laten maken. Bij het beoordelen van een asfafwijking is het belangrijk een overzicht te hebben van heel de wervelzuil. Naast een anatomische beoordeling van de verschillende wervels, kan de arts de aard van de afwijking beoordelen en de ernst uitdrukken in een meting volgens Cobb. Deze meting maakt het mogelijk om bij opeenvolgende opnames de evolutie van de asafwijking te beoordelen.

Scoliose: behandeling

Vaak hebben kinderen met een scoliose geen klachten en is de ontdekking van de scoliose eerder toevallig of naar aanleiding van een medisch schoolonderzoek. Toch zijn er verschillende redenen om een scoliose te bekijken en indien nodig te behandelen.

• Vooreerst is er de mogelijkheid dat de asafwijking zal toenemen. Een idiopathische scoliose komt meestal tot uiting bij de start van de puberteit en kan toenemen zolang de patiënt groeit. Ook na de groeistop kunnen bepaalde asafwijkingen blijven evolueren. 
• Door de afwijkingen in het horizontale vlak (rotatie) kan een scoliose een invloed hebben op de ademhaling en fysieke conditie van de patiënt. 
• Tenslotte kan ten gevolge van een ernstige scoliose op latere leeftijd pijn optreden. 
• Het bestaan van een asafwijking heeft uiteraard ook gevolgen voor de esthetiek van het lichaam en kan soms zorgen voor ernstige psychologische problemen.

Het doel van een behandeling is het onder controle krijgen van een evolutie van de asafwijking.

• Bij een beperkte afwijking geeft men de voorkeur aan het observeren van de afwijking: op regelmatige tijdstippen zal de afwijking geëvalueerd worden met röntgenopnamen en kan een eventuele evolutie gedetecteerd worden.
• Bij een duidelijkere afwijking wordt vaak gebruik gemaakt van een korset. Een korsetbehandeling vraagt een grote inspanning van de patiënt, maar kan in bepaalde gevallen erg doeltreffend zijn.

De evolutieve en ernstige asafwijkingen worden behandeld door een operatie. De aard en de gevolgen van een dergelijke ingreep zullen uitgebreid toegelicht worden door de behandelende geneesheer. Kinesitherapie, alhoewel vaak voorgeschreven, kan wel ondersteunend werken voor de houding, maar heeft als behandeling geen impact op de evolutie van een scoliose.