Zeldzame ziekten: uitzonderlijke expertise
Sommige aandoeningen zijn zo zeldzaam dat een juiste diagnose en passende behandeling soms lang op zich laten wachten. Het Centrum Medische Genetica (CMG) van het UZA doet er alles aan om hier verandering in te brengen. Het CMG verricht dagelijks onderzoek en diagnostiek naar zeldzame aandoeningen. Professor Mortier, diensthoofd, geeft ons graag een kijkje in zijn werkveld.
Deskundig team in erkend genetisch centrum
Het Centrum Medische Genetica (CMG) is een toonaangevend genetisch centrum in Vlaanderen. Het centrum is verbonden aan zowel de Universiteit Antwerpen (UA) als het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) en behoort tot één van de acht erkende genetische centra in België. Het CMG bestaat enerzijds uit een consultatie-eenheid. Hier krijgen patiënten en/of hun familieleden genetisch advies op multidisciplinaire wijze. Daarnaast hebben we laboratoria voor diagnostiek en research. Hier verrichten we jaarlijks bijna 20.000 genetische testen.
Startpunt: vind het afwijkende gen
Als een ziekte voorkomt bij 1 op de 2000 personen (of minder) wereldwijd, spreekt men van een zeldzame aandoening. 80 procent hiervan is genetisch bepaald, wat wil zeggen dat de oorzaak van deze ziektes terug te vinden is in een fout of mutatie in een gen. Onderzoek naar zeldzame ziekten start met het vinden en het in kaart brengen van dit afwijkende gen. Onderzoekers bestuderen dit gen en bekijken hoe het gen beïnvloed kan worden om patiënten te genezen.
Nood aan een diagnose
Voor 20 à 25% van de zeldzame aandoeningen is nog geen oorzaak gevonden. ‘Patiënten die een zeldzame ziekte hebben, willen een diagnose. Een zekerheid dat ze de ziekte niet kunnen doorgeven aan hun kinderen. Ook de behandeling kan beter afgestemd worden als de oorzaak van de ziekte gekend is. Om deze oorzaak te vinden, is onderzoek nodig. Elke eurocent die we aangereikt krijgen, telt.’, aldus prof. Mortier.
Focus
Vandaag zijn er 7.000 à 8.000 zeldzame ziekten bekend. Bij het CMG ligt de focus vooral op de domeinen van erfelijke slechthorendheid, obesitas, autisme en verstandelijke beperking, bot- en kraakbeenaandoeningen, groeistoornissen (dwerggroei), kanker en hart- en vaatziekten.
Eén van de speerpunten: cardiogenetica
Ieder jaar wordt 1 op de 1000 Belgen getroffen door een plotse cardiale dood. Bij 80 procent van de jonge mensen die hieraan sterft is de oorzaak genetisch. Genoeg reden om onderzoek te verrichten naar de oorzaak van deze genetische hartaandoeningen. Binnen het Centrum Medische Genetica focust een team van specialisten zich op cardiogenetica. Het onderzoek staat onder leiding van prof. dr. Bart Loeys. Prof. dr. Bart Loeys en doctoraatsstudente Lotte Van Den Heuvel zijn op zoek naar de genetische context van hartfalen. Ontdek hier alles over hun onderzoek, waarbij ze medicatie willen ontwikkelen om aortaverwijdingen, een belangrijke oorzaak bij harfalen, te voorkomen. Lees hier meer over het onderzoek.
Referentiecentrum voor zeldzame bot- en kraakbeenaandoeningen
Het CMG is een (inter)nationaal referentiecentrum voor zeldzame bot- en kraakbeenaandoeningen zoals achondroplasie. Prof. dr. Geert Mortier is coördinator van het Vlaams netwerk voor deze zeldzame aandoeningen. Samen met prof. Wim Van Hul verricht hij onderzoek naar de oorzaak van deze ziektes. Mensen met zeldzame bot- en kraakbeenaandoeningen vertonen vaak een uitgesproken kleine gestalte, chronische gewrichtspijnen of frequente breuken.
Internationale samenwerking
De beste zorg op het juiste moment is geen kwestie van geluk. Elke dag helpen we mee het bewustzijn rond zeldzame ziekten te vergroten en de gezinnen die ermee geconfronteerd worden te steunen. Door internationale samenwerking bekomen artsen en wetenschappers meer kennis over zeldzame ziekten. Zo brengen we kinderen en hun gezin tot juiste informatie over hun aandoening en leiden we hen sneller tot de juiste zorg en innovatieve behandelingen. Zo’n netwerk is belangrijk omdat de populatie patiënten met een gelijkaardige aandoening per land te klein is om significant onderzoek te kunnen opzetten. Oscar heeft achondroplasie en neemt deel aan de internationale Dreambird-studie onder leiding van prof. Geert Mortier, diensthoofd medische genetica in het UZA. Ontdek hier zijn verhaal.
Maak mee het verschil
‘Voor zeldzame ziekte kan het vinden van de precieze genetische afwijking echt een doorbraak betekenen in de behandeling’, voegt prof. Mortier nog toe. Onderzoek staat hier centraal. Hiervoor zijn bijkomende middelen nodig. Jij kan samen met ons het verschil maken.
Klik hier en steun het onderzoek naar zeldzame ziekten. Wil je graag specifiek een bepaalde zeldzame genetische aandoening of groep van aandoeningen steunen? Noteer dit zeker bij de mededeling.