CAR-T celtherapie
Het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) behandelde in maart 2022 voor het eerst een patiënt met lymfeklierkanker in een fase 1-studie met CAR-T-cellen die lokaal geproduceerd werden. Momenteel zijn er al meerdere patiënten geïncludeerd in deze studie.
CAR-T-celtherapie is een nieuwe vorm van kankerbehandeling die gebruik maakt van het afweersysteem van de patiënt. De productie van CAR-T-cellen gebeurt bij anicells, een spin-off van het UZA en UAntwerpen. Doel is patiënten sneller toegang te bieden tot deze nieuwe generatie behandelingen.
Met deze CAR-T behandeling werden recent reeds mooie en hoopgevende resultaten geboekt bij patiënten met bepaalde vormen van leukemie, lymfeklierkanker en bij multiple myeloom, een zeldzame vorm van beenmergkanker. De behandeling bestaat uit een éénmalig infuus en werkt zeer precies op de kankercellen waardoor er – in tegenstelling tot bij bijvoorbeeld chemotherapie – duidelijk minder beschadiging is van de gezonde cellen.
Een CAR-T behandeling houdt in dat men de soldaten van ons immuunsysteem, de T-cellen, in het laboratorium bewapent met een uiterst krachtige bazooka, een CAR (of voluit: chimerische antigeenreceptor). Terug toegediend aan de patiënt, zijn deze CAR-T cellen in staat om de kankercellen te herkennen en zeer gericht te vernietigen. De genetische bewapening van de T-cellen met een CAR en de productie van de cellen in voldoende hoge aantallen om terug aan de patiënt toe te dienen, zal gebeuren bij anicells. Met de oprichting van anicells wordt voldoende productiecapaciteit voor CAR-T en celtherapie producten in het algemeen gegarandeerd.
Lokale productie van CAR-T is cruciaal voor een verdere doorbraak van deze nieuwe therapie. De tijd tussen diagnose en toediening van het infuus wordt op deze manier drastisch ingekort: tot maximum één a twee weken. Op deze manier kunnen kritisch zieke patiënten met een progressief ziekteverloop veel sneller behandeld worden.
Tot slot daalt de kostprijs van deze nieuwe generatie kankertherapieën door het wegvallen van transport naar en verwerking door buitenlandse centra. Hiermee slaan UZA en haar partners verder de weg in naar point-of-care-technologie: ontwikkel gepersonaliseerde therapieën waar je ze nodig hebt, bij de patiënt.
Lopende studies
Studie voor patiënten met lymfeklierkanker
In 2022 hebben we een klinische studie voor patiënten met lymfeklierkanker opgestart. Intussen zijn meer dan 30 patienten hierin behandeld. Allemaal patiënten woor wie een klassieke behandeling geen optie meer was. Bij 70% van deze patienten is de behandeling aangeslagen.
Studie voor patiënten met multiple myeloom
Eind 2023 hebben we een studie opgestart voor patienten met Multiple Myeloom. Het is nog te vroeg om eerste resultaten te communiceren, maar houd onze pagina in de gaten voor verdere updates over dit onderzoek.
Europese studie voor acute lymfatische leukemie
Kom Op Tegen Kanker sloeg de handen in elkaar met vier andere Europese kankerorganisaties. De samenwerking resulteert in sponsoring van drie internationale studies die een doorbraak willen realiseren voor de behandeling van zeldzame kankers. Eén daarvan is de CAR-T celtherapie voor patiënten met acute lymfatische leukemie. Helaas is deze therapie vanuit de farmaceutische industrie erg duur en daardoor voor veel patiënten niet toegankelijk. In Spanje werd deze celtherapie wel al academisch ontwikkeld en goedgekeurd voor patiënten ouder dan 25 jaar. Om patiënten ook in de rest van Europa toegang te geven tot deze therapie, is er extra data nodig over de effectiviteit ervan. De studie zal lopen in Spanje, Frankrijk, België, Oostenrijk en Nederland. Het UZA is geselecteerd voor dit project dankzij de reeds opgebouwde expertise van voorgaande studies.