We hebben twee bijnieren die gelegen zijn boven de nieren (links en rechts) en hormonen produceren, waaronder stresshormonen (cortisol), hormonen die de zoutniveaus in het bloed regelen (aldosteron), en andere (catecholamines, DHEAS). Naast onderstaande afwijkingen van de bijnieren, zijn ook bijniertumoren mogelijk.
Bij bijnierschorsinsufficiëntie of de ziekte van Addison maken de bijnieren te weinig cortisol aan.
Congenitale bijnierhyperplasie of congenitale adrenale hyperplasie (CAH) is een aandoening waarbij de aanmaak van hormonen van de bijnierschors verstoord is.
Een feochromocytoom is een zeldzame tumor van het bijniermerg.
Bij primair hyperaldosteronisme (PHA) of het syndroom van Conn maken de bijnieren te veel aldosteron aan.
Het syndroom van Cushing is een aandoening waarbij een of beide bijnieren te veel cortisol aanmaken.
De bijschildklieren zijn organen die tegen de achterzijde van de schildklier aanliggen. Meestal zijn er vier bijschildkliertjes, die de calciumhuishouding in het bloed regelen. De bijschildklieren kunnen te hard of te traag werken.
De hypofyse is een klein erwtgroot kliertje gelegen aan de schedelbasis onder de hersenen. De hypofyse staat in voor de aanmaak of vrijstelling van verschillende hormonen: groeihormoon, schildklier-stimulerend hormoon (TSH), bijnier-stimulerende hormoon (ACTH), anti-plas-hormoon (ADH), prolactine, gonadotrope hormonen (LH, FSH).
Acromegalie wordt veroorzaakt door een te hoge vrijstelling van groeihormoon (GH).
Diabetes insipidus is een zeldzame aandoening waarbij grote hoeveelheden hypo-osmotische urine (tot 10-20 liter per dag) uitgescheiden worden, wat dorst stimuleert.
Bij hyperprolactinemie maakt de hypofyse te veel prolactine aan.
Bij hypopituïtarisme is er sprake van een verminderde (soms zelf afwezige) aanmaak of vrijstelling van hypofysaire hormonen.
Het syndroom van Cushing is een aandoening waarbij een of beide bijnieren te veel cortisol aanmaken. Als de oorzaak in de hypofyse ligt, spreken we specifiek van de ziekte van Cushing.
De schildklier bevindt zich in de hals en maakt schildklierhormonen aan. De schildklier kan te hard of te traag werken, in volume toenemen of er kunnen knobbeltjes in de schildklier voorkomen. Schildklierkanker komt zelden voor.
Patiënten met een goiter hebben een abnormaal vergrote schildklier, waardoor de nek opzwelt.
Als de schildklier te veel schildklierhormonen aanmaakt, gaat het lichaam in overdrive en spreken we van hyperthyroïdie.
Als de schildklier te weinig schildklierhormonen aanmaakt, spreken we van hypothyroïdie.
Met beweging, gezonde voeding en medicatie kan obesitas aangepakt worden.
Obesitas kan onder andere bestreden worden door beweging (minstens 30 min. per dag).
In een aantal gevallen kan medicatie helpen om obesitas te bestrijden. Dankzij medicijnen kunt u in 6 maanden 10% van uw gewicht verliezen. Let wel: medicijnen zijn slechts een hulpmiddel.
Obesitas wordt voornamelijk veroorzaakt door een onevenwicht tussen energie-inname en energieverbruik. Dat onevenwicht kan hersteld worden met behulp van een dieet.
Voor de opvolging van diabetes komt u 3 keer per maand naar controleraadpleging in het UZA.
De behandeling van diabetes is complex. Ze moet individueel aangepast worden. Elke diabetespatiënt zal leef- en werkomstandigheden moeten aanpassen.
Tijdens deze jaarlijkse check-up worden een aantal onderzoeken uitgevoerd waarbij eventuele verwikkelingen van diabetes worden nagekeken en onderzocht.