Het Centrum voor Celtherapie en Regeneratieve Geneeskunde (CCRG), onder leiding van prof. dr. Zwi Berneman en prof. dr. Sébastien Anguille, heeft een aantal studies lopen. 
Ontdek hier alles over de lopende klinische studies met cellulaire immuuntherapie of bekijk hier het filmpje. Wilt u meer informatie over deze studies? Neem contact op met CCRG [at] uza [dot] be of klik hier en voeg het studienummer in. 

1. Bloedkanker - acute myeloïde leukemie (WIDEA studie)
2. Hersentumor - Glioblastoma multiforme (ADDIT-GLIO studie)
3. Hersen- of hersenstamtumor bij kinderen (ADDICT-pedGLIO studie)
4. Longvlieskanker - Maligne pleural mesothelioom (MESODEC studie en Immuno-MESODEC studies)
5. Multiple sclerose (MS:tolDC studie)

1. Bloedkanker - acute myeloïde leukemie (WIDEA studie)

Vaccinatie met autologe dendritische cellen in de behandeling van acute myeloïde leukemie

Tot op vandaag hebben de meeste patiënten met acute myeloïde leukemie (dit is een vorm van bloedkanker) nog steeds een slechte prognose. Eén van de belangrijkste redenen is een hoog risico op herval, te wijten aan overblijvende leukemiecellen na de standaardbehandeling. Dendritische celvaccinatie is een vorm van immuuntherapie ontwikkeld om herval te voorkomen of uit te stellen bij leukemiepatiënten door een immuunrespons op te wekken tegen het kankereiwit Wilms’ tumor 1. In een eerste groep van 30 leukemiepatiënten met een zeer hoog risico op herval, zagen we gunstige effecten in termen van algemene overleving en daling van de tumormerker. In de huidige klinische studie zullen we 138 patiënten opnemen, met inbegrip van een controlegroep, om deze dendritische celtherapie verder te testen. Als de klinische werkzaamheid kan worden bevestigd in deze grotere groep van patiënten, kan deze dendritische celtherapie de nieuwe standaard post-remissie behandeling worden voor acute myeloïde leukemiepatiënten ouder dan 65 jaar of voor jongere hoog-risicopatiënten die niet in aanmerking komen voor stamceltransplantatie.

Status: Open voor rekruitering
Studienummer: NCT01686334

2. Hersentumor - Glioblastoma multiforme (ADDIT-GLIO studie)

Klinische studie naar de effecten van toevoeging van immuuntherapie aan de standaardbehandeling van patiënten met glioblastoom hersentumoren

Glioblastoom is de meest voorkomende hooggradige hersentumor bij volwassenen. Ondanks intensieve eerstelijnsbehandeling met bestraling en chemotherapie na chirurgie, is het risico op herval zeer groot. Dit komt omdat er vrijwel altijd tumorcellen achterblijven die opnieuw aanleiding zullen geven tot tumorgroei. Een veelbelovende strategie om herval te voorkomen of uit te stellen is een bijkomende behandeling met dendritische cellen. Immuuntherapie met dendritische cellen heeft als doel een immuunrespons op te wekken tegen de tumorcellen en deze zo uit te roeien. Er zijn aanwijzingen dat deze immuuntherapie en chemotherapie elkaars effecten zouden kunnen versterken. Daarom wordt in de ADDIT-GLIO-studie dendritische celvaccinatie gecombineerd met de eerstelijns standaardbehandeling bij nieuw gediagnosticeerde patiënten.

Status: Open voor rekrutering
Studienummer: NCT02649582

3. Hersen- of hersenstamtumor bij kinderen (ADDICT-pedGLIO)

Klinische studie naar de effecten van toevoeging van immuuntherapie aan de standaardbehandeling van pediatrische patiënten met een hooggradig glioom of diffuus intrinsiek ponsglioom

Met de ADDICT-pedGLIO studie onderzoekt UZA voor het eerst of dendritische celvaccinatie ook in een pediatrische patiëntenpopulatie haalbaar en veilig is. De studie is ontworpen voor 10 pediatrische patiënten met een hooggradig glioom of diffuus intrinsiek ponsglioom, die behandeld zullen worden met dendritische celvaccinatie in combinatie met de standaardtherapie voor deze tumoren.

Status: Rekrutering voltooid
Studienummer: NCT04911621

4. Longvlieskanker - Maligne pleural mesothelioom (MESODEC studie en Immuno-MESODEC studies)

MESODEC

Toevoeging van dendritische celvaccinatie aan de standaardbehandeling van patiënten met maligne pleuraal mesothelioom

De MESODEC-studie is een klinische studie van het UZA in samenwerking met VITAZ (Sint-Niklaas) en AZ Maria-Middelares (Gent). Het hoofddoel van deze studie is om aan te tonen dat de combinatie van chemotherapie en dendritische celtherapie haalbaar en veilig is als eerstelijnsbehandeling voor longvlieskanker. Daarnaast is het doel om na te gaan of deze combinatiebehandeling de overleving kan verlengen en kankerspecifieke immuunreacties kan opwekken.

Status: Rekrutering voltooid
Studienummer: NCT02649829

Immuno-MESODEC

Toevoeging van dendritische celvaccinatie en een checkpointremmer aan de standaardbehandeling van patiënten met maligne pleuraal mesothelioom

Recent werden checkpointremmers goedgekeurd als alternatieve eerstelijnsbehandeling voor longvlieskanker. Daarnaast wijzen ook tussentijdse resultaten van onze eigen lopende klinische studie in longvlieskanker, die de haalbaarheid, veiligheid en werkzaamheid van gepersonaliseerde dendritische celvaccinatie in combinatie met de standaard eerstelijns chemotherapie onderzoekt (MESODEC), op gunstige effecten in termen van klinische respons en algemene overleving. Bovendien observeren we dat patiënten die na ziekteherval behandeld worden met dendritische celvaccinatie in combinatie met een immuuncheckpointremmer, vaker dan verwacht een positief klinisch effect vertonen. Dit suggereert dat verschillende kankerbehandelingen elkaar kunnen versterken wanneer ze in combinatie gebruikt worden.

Voortgaand op deze actuele successen, is het doel van de Immuno-MESODEC-studie om gepersonaliseerde dendritische celvaccinatie en een immuuncheckpointremmer te combineren met de standaard eerstelijnschemotherapie voor vijftien patiënten met longvlieskanker, met als doel ziekteherval te voorkomen of uit te stellen en de overlevingskansen te verbeteren.

Status: Open voor rekrutering
Studienummer: NCT05765084

5. Multiple sclerose (MS:tolDC studie)

Klinische studie naar de effecten van celtherapie als behandeling van MS

MS is een auto-immuunziekte waarbij verschillende plaatsen in de hersenen en het ruggenmerg ontstoken en beschadigd raken. Hierdoor werkt het centrale zenuwstelsel niet goed meer: prikkels worden niet meer correct doorgegeven. Dit kan onder andere leiden tot vermoeidheid, problemen met zicht, verlies van kracht of gevoel, problemen met plassen, evenwichts- en geheugenproblemen. Verschillende behandelingen kunnen de ziekte vandaag afremmen, maar deze kunnen gepaard gaan met heel wat bijwerkingen. Prof. Zwi Berneman en prof. Nathalie Cools, van het labo voor experimentele hematologie, voeren samen met dr. Barbara Willekens en prof. Patrick Cras, van de dienst Neurologie, en hun teams al jarenlang onderzoek uit naar de mechanismen van MS. Momenteel onderzoeken zij de mogelijkheden van celtherapie voor auto-immuunziekten zoals MS.

Recent werd de eerste klinische fase I studie succesvol afgerond. Tijdens deze studie werden 9 personen met MS behandeld met een innovatieve celtherapie en werd er nagegaan in hoeverre deze veilig en haalbaar is in de behandeling van MS en wat de mogelijke nevenwerkingen zijn. Dat is een belangrijke eerste stap in de verdere ontwikkeling van een behandeling. De deelnemende patiënten kregen 6 vaccins op maat toegediend en werden nauwgezet opgevolgd. De behandeling bleek veilig te zijn en werd goed getolereerd door de deelnemers. Het manuscript, met een overzicht van alle verworven resultaten, wordt momenteel voorbereid voor publicatie in een internationaal wetenschappelijk tijdschrift. Vervolgens zal een fase II studie worden opgestart, waarbij gebruik gemaakt zal worden van dezelfde gepersonaliseerde celtherapie. Tijdens deze fase II studie zal de werkzaamheid van de behandeling verder onderzocht worden bij een grotere groep studiedeelnemers. De rekrutering zal van start gaan vanaf de zomer van 2023.