• Wat is een Durale ArterioVeneuze Malformatie (DAVF)? 
• Wat zijn de oorzaken van een DAVF? 
• Wat zijn de symptomen van een DAVF?
• Hoe wordt een DAVF behandeld? 

Wat is een Durale ArterioVeneuze malformatie (DAVF)?

Een durale arterioveneuze fistel (DAVF) in het hoofd of in het wervelkanaal is een lokale misvorming van bloedvaten in het harde vlies (de dura) rond de hersenen of het ruggenmerg. Hierdoor ontstaat er een abnormale, directe verbinding (kortsluiting) tussen één of meerdere slagaders (arteries) en aders (venen). Een speciale vorm van een arterioveneuze fistel is een zogenaamde carotidocaverneuze fistel (CCF) achter het oog. Hierbij treedt vooral congestie (verstopping) op van de aders in de oogkas.

Wat zijn de oorzaken van een DAVF?

In tegenstelling tot een AVM, is een DAVF in de meeste gevallen niet aangeboren. Er wordt vaak geen duidelijke oorzaak gevonden voor de aandoening, maar soms is er sprake van volgende aanleidingen:

• Een spontane afsluiting (trombose) van een grote ader in de schedel.
• Een schedeltrauma, bijvoorbeeld een slag op het hoofd of een verkeersongeval.
• Onderliggende genetische afwijkingen (zeer zeldzaam).

Wat zijn de symptomen van een DAVF?

In veel gevallen zijn er geen duidelijke klachten.

Mogelijke symptomen van een durale arterioveneuze fistel (DAVF) zijn:

• Verhoogde bloeddruk in de aders.
• Oorsuizen (tinnitus): de patiënt hoort de eigen hartslag, meestal aan de kant van de fistel.
• Druk op de ogen: bij ernstige aandoeningen kan op termijn het zicht worden aangetast.
• Functieverlies van het ruggenmerg: gevoelsstoornissen of krachtverlies van de benen, als de fistel zich in het ruggenmergkanaal bevindt.
• Bloeding: met uitvalsverschijnselen (verlamming, gevoelsstoornissen,…) of epilepsieaanvallen, afhankelijk van de locatie van de fistel.

Mogelijke symptomen van een carotidocaverneuze fistel (CCF) zijn:

• Opzetting (proptose) van het oog.
• Roodheid van het oog (chemosis).
• Hoorbaar geruis van de bloeddoorstroming.

Hoe wordt een DAVF behandeld?

Onderzoeken naar een DAVF

Een diagnose stellen van een durale arterioveneuze fistel is niet gemakkelijk. Aangezien de patiënt weinig duidelijke klachten heeft, wordt de fistel vaak pas in een verder gevorderd stadium ontdekt.

De neuroloog onderzoekt patiënten naar aanleiding van klachten (vaak niet gerelateerd aan de aanwezige durale arterioveneuze fistel) of naar aanleiding van een bloeding, aan de hand van volgende onderzoeken:

• CTA of MRI van de hersenen: de fistel kan gezien worden op de scans maar in sommige gevallen ook niet.
• cerebrale angiografie (onderzoek van de hersenbloedvaten met een katheter): de beste manier om een durale arterioveneuze fistel te kunnen diagnosticeren.

Behandeling van een DAVF

Na de onderzoeken bespreekt ons multidisciplinair team van artsen, verpleegkundigen en paramedici met u welke behandeling of combinatie van behandelingen de minste risico’s en het beste resultaat inhouden. Vaak dient de behandeling in verschillende stappen uitgevoerd te worden. De behandelingsstrategie wordt bepaald per patiënt.

• De behandeling bestaat meestal uit het afsluiten van de overgang tussen de slagader en ader (embolisatie). Dit gebeurt via een katheter die in de bloedbaan wordt opgeschoven.

• Soms bestaat de behandeling uit een chirurgische ingreep of bestraling.

Als de arterioveneuze fistel door de behandeling volledig is uitgeschakeld (wanneer de abnormale verbindingen volledig zijn afgesloten), is de kans zeer klein dat de fistel terugkeert. Bij onvolledig resultaat is er wel een reële kans op hergroei van de fistel.