Wie er 1.000 euro voor overheeft, kan zich vanaf oktober bij een van de acht centra voor menselijke erfelijkheid laten testen op 1.200 recessieve afwijkingen.

BRUSSEL Mucoviscidose of taaislijmziekte is de meest voorkomende recessieve aandoening. Een op de 22 mensen is drager van de ziekte, zonder zelf ziek te zijn, en vaak ook zonder het te weten. Als twee dragers samen een kind krijgen, heeft dat een kans op de vier om muco te hebben.

Vanaf oktober bieden de acht centra voor menselijke erfelijkheid in ons land een test aan die screent op 1.200 afwijkingen. Die zal 1.000 euro kosten. Dat meldt de krant De Morgen en werd ons bevestigd door professor Joris Vermeesch van het Leuvense centrum voor menselijke genetica.

'We voeren nu al zulke tests uit bij de ouders van een kind met een aandoening, of bij mensen die ­weten dat er een bepaalde af­wijking in hun familie voorkomt. Bepaalde bevolkingsgroepen, zoals de Asjkenazische Joden, laten zich vaak screenen omdat er bij hen een specifieke mutatie doorgegeven wordt. De vraag is er, maar we weten niet hoe groot het draagvlak ervoor is bij de hele ­bevolking', zegt Vermeesch.

'Met ons aanbod geven we ook gevolg aan het advies van de Hoge Gezondheidsraad, die ruim een jaar geleden aanbeval om in te zetten op dragerschapsscreening bij de bevolking.'

Niet idealiseren

Commerciële centra doen dat al langer. Onder meer het Antwerpse laboratorium Gendia biedt een screening op dragerschap aan voor 370 euro. 'Wij screenen op de 170 meest voor­komende recessieve aandoeningen, waaronder mucoviscidose, de spierziekte SMA en het fragiele X-syndroom', zegt directeur ­Patrick Willems. 'We kunnen ook het hele genoom screenen, dat kost dan 1.200 euro.'

Van terugbetaling is voorlopig geen sprake. De vraag is of dat wenselijk en haalbaar is. Professor Vermeesch waarschuwt: 'Een deel van de bevolking wil blijkbaar al het mogelijke doen om een gezond kind op de wereld te zetten. Ik kan dat begrijpen, maar we mogen het screeningsaanbod toch niet idealiseren. Recessieve aandoeningen, die je dus van je beide ouders moet erven, vormen maar een minderheid van de erfelijke ziektes. Heel veel andere aandoeningen kun je met deze test niet opsporen.'

'Met terugbetalen moeten we dus voorzichtig zijn. Je kunt het evenmin vergelijken met de terugbetaling van de Nip-test. Door die in te voeren, konden we een hoop invasieve zwangerschapsscreenings voorkomen, en daarop bijgevolg besparen. Dat is hier niet het geval.'

Veerle Beel