Hypertensie (hoge bloeddruk)

Bij een hoge bloeddruk bedraagt de bovendruk continu 140 mmHg of meer en de onderdruk 90 mmHg of meer.

Hypertensie is een sluipende ziekte. Ze geeft vaak weinig of geen symptomen, maar kan op lange termijn wel onherstelbare schade toebrengen aan hart, hersenen, bloedvaten en nieren.

Wat is de bloeddruk?

De bloeddruk is de druk die het bloed uitoefent op de slagaderwanden. Die druk varieert van hartslag tot hartslag en wordt gekenmerkt door 2 waarden:

  • Maximum (bovendruk of systolische druk)
  • Minimum (onderdruk of diastolische druk)

De bloeddruk wordt uitgedrukt in:

  • Millimeter kwik (bijvoorbeeld 140/90 mmHg)
  • Centimeter kwik (bijvoorbeeld 14/9 cmHg)

Bij een emotie of een inspanning stijgt de bloeddruk. Tijdens de nacht zal de bloeddruk meestal dalen.

Hoe ontstaat een hoge bloeddruk?

In België komt hoge bloeddruk voor bij ongeveer 1 op de 4 volwassenen. De kans om hoge bloeddruk te ontwikkelen, neemt toe met de leeftijd. Daarnaast spelen andere factoren een rol:

  • Overgewicht
  • Onvoldoende lichaamsbeweging
  • Ongezonde levenswijze
  • Overmatig alcoholgebruik
  • Erfelijke factoren

De kans op hart- en vaatziekten stijgt aanzienlijk als er nog andere risicofactoren aanwezig zijn zoals suikerziekte, nierlijden of een te hoge cholesterol.

Hoe wordt een hoge bloeddruk vastgesteld (diagnose) en behandeld?

Van diagnose tot opvolging

Diagnose

Een hoge bloeddruk wordt opgespoord met een bloeddrukmeter (sphygmomanometer of tensiometer). Lees hier meer over het verloop van een bloeddrukmeting. 

Na de bloeddrukmeting bekijkt de arts in hoeverre de hoge bloeddruk al schade heeft aangebracht aan het hart, de nieren, de hersenen en de bloedvaatwand. De arts doet hiervoor een aantal onderzoeken:

Op indicatie kunnen andere onderzoeken noodzakelijk zijn. Eventuele orgaanschade bepaalt mee welke therapie voor u de beste is. Als de hoge bloeddruk al ernstige orgaanschade heeft veroorzaakt (zoals hartfalenberoerte), kan een dringende opname nodig zijn.

Behandeling

Aangepaste levensstijl

In de eerste plaats is het belangrijk de levensstijl aan te passen:

  • Meer systematische lichaamsbeweging
  • Controle van het lichaamsgewicht
  • Gezonde voeding (minder zout, minder verzadigde vetzuren, gematigd alcoholverbruik) 
  • Stoppen met roken

Vermageren en systematische lichaamsbeweging hebben volgens studies een positieve invloed op de bloeddruk. Het is niet altijd voldoende om de bloeddruk te normaliseren, maar het kan uw medicatie wel verlichten (minder geneesmiddelen, lagere dosis).

Medicatie

Bij een groot deel van de mensen zijn bloeddrukverlagende geneesmiddelen (antihypertensiva) nodig. Uit tal van studies blijkt dat deze medicatie het sterfterisico doet dalen en de kans op een beroerte of hartaanval doet afnemen. Een bloeddrukverlagende behandeling verlaagt in het bijzonder het infarctrisico met 20 à 25 % en het beroerterisico met 35 à 40%. De behandeling kan bestaan uit één enkel geneesmiddel of uit een combinatie van meerdere antihypertensiva. Meer dan de helft van de patiënten moet meer dan één geneesmiddel nemen om de bloeddruk onder controle te houden.

Laatst aangepast: 19 februari 2021
Auteur(s): Team cardiologie